जर तुम्ही जमिनीवर आणि जमिनीखाली मेट्रोने प्रवास तर अनेक वेळा केला असेल पण तुम्ही कधी नदीखाली चालणारी अंडरवॉटर मेट्रो पाहिली आहे का ? कोलकाता मेट्रोने हे आश्चर्यकारक काम केलं आहे. देशात पहिल्यांदाच नदीखालून मेट्रो गेली आहे. मेट्रोने हुगळी नदीखाली बोगदा बांधला आहे. या बोगद्यातून मेट्रो कोलकाताहून हावडा गाठली आहे.
या अंडरवॉटर मेट्रोच्या ट्रायल रनचा व्हिडिओ रेल्वेमंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी शुक्रवारी ट्विटरवर शेअर केला आहे. अभियांत्रिकी चा हा आणखी एक चमत्कार असल्याचं त्यांनी सांगितलं.
हुगळी नदीखाली मेट्रोने रेल्वे बोगदा आणि स्टेशन बांधलं आहे. कोलकाता ते हावडा या मार्गावरील मेट्रो सेवा या वर्षीच सुरू होण्याची अपेक्षा आहे. ही सेवा सुरू झाल्यावर हावडा हे देशातील सर्वात खोल मेट्रो स्टेशन बनेल. ते पृष्ठभागापासून 33 मीटर खाली आहे. नदीखालून मेट्रोसाठी दोन बोगदे करण्यात आले आहेत.
हा बोगदा अर्धा किलोमीटर लांब..
हुगळी नदीखाली बांधण्यात आलेला हा मेट्रो बोगदा 520 मीटर लांब आहे. हावडा ते एस्प्लानेड या रस्त्याची एकूण लांबी 4.8 किलोमीटर आहे. यात 520 मीटरचा पाण्याखालील बोगदा आहे. बोगद्याच्या संपूर्ण लांबीबद्दल बोलायचं तर ते 10.8 किमी भूमिगत आहे.
या अर्ध्या किलोमीटरच्या पाण्याखालील बोगद्यातून प्रवासी 1 मिनिटापेक्षा कमी वेळात जाणार आहे. कोलकाता मेट्रोचे हे बोगदे लंडन आणि पॅरिस दरम्यानच्या चॅनल बोगद्यातून जाणाऱ्या युरोस्टार गाड्यांप्रमाणे बांधण्यात आला आहे. Afcons ने एप्रिल 2017 मध्ये बोगदे खोदण्यास सुरुवात केली आणि त्याच वर्षी जुलैमध्ये ते काम पूर्ण केले.
Train travels underwater!🇮🇳 👏
Trial run of train through another engineering marvel; metro rail tunnel and station under Hooghly river. pic.twitter.com/T6ADx2iCao
— Ashwini Vaishnaw (@AshwiniVaishnaw) April 14, 2023
7 महिन्यांसाठी दररोज घेतली जाणार टेस्ट..
कोलकाता मेट्रोचे महाव्यवस्थापक पी. उदय कुमार रेड्डी म्हणाले, “ही फक्त सुरुवात आहे. या मार्गावर नियमित अंडरवॉटर ट्रायल होतील. या मार्गावर पुढील सात महिने नियमित ट्रायल रन करण्यात येणार आहेत. यानंतर लवकरच सर्वसामान्यांसाठी नियमित सेवा सुरू होणार आहे.
हा बोगदा पाण्याच्या पृष्ठभागापासून 36 मीटर खाली..
या अंडरवॉटर मेट्रो बोगद्याचा खालचा भाग पाण्याच्या पृष्ठभागापासून 36 मीटर खाली आहे. येथे गाड्या जमिनीपासून 26 मीटर खाली धावतील. हे अभियांत्रिकीच्या चमत्कारापेक्षा कमी नाही. पाणी घट्टपणा, वॉटरप्रूफिंग आणि गॅस्केटची रचना ही त्याच्या बांधकामातील प्रमुख आव्हाने होती. बोगद्याच्या बांधकामादरम्यान 24×7 क्रू तैनात करण्यात आले होते.
टीबीएम नदीत पडण्यापूर्वी त्याच्या कटर-हेडच्या युक्त्या करण्यात आल्या. जेणेकरुन सुरू केल्यानंतर हस्तक्षेपाची गरज भासणार नाही. TBMs अँटी-स्लिप यंत्रणांनी सुसज्ज होते आणि खराब मातीच्या परिस्थितीत ते खोदू शकतात. येथे मजबूत नदी बोगदा प्रोटोकॉलचे पालन केले गेले. हे बोगदे 120 वर्षांच्या सेवेसाठी डिझाइन केलेले आहेत. या अंडर वाटर बोगद्यात पाण्याचा थेंबही जाऊ शकत नाही…