केंद्रीय कर्मचाऱ्यांना खूप चांगली बातमी मिळाली आहे. अखेर केंद्रीय कर्मचाऱ्यांच्या महागाई भत्त्यात 4 टक्क्यांनी वाढ झाली आहे. बुधवारी मंत्रिमंडळाने त्यास मंजुरी दिली आणि कर्मचाऱ्यांचा महागाई भत्ता 46 टक्क्यांवर पोहोचला. पण, सणासुदीच्या काळात हा आनंद एवढाच मर्यादित राहिला का ? तर अजिबात नाही, केंद्रीय कर्मचाऱ्यांसाठी अजून चांगल्या बातम्यांची प्रतीक्षा आहे. येत्या काळात त्यांना आणखी पगाराबाबतच्या गुड न्यूज मिळणार आहे.
पुढील भत्त्याची करावी लागणार प्रतीक्षा ?
1 जुलै 2023 पासून कर्मचाऱ्यांचा भत्ता लागू करण्यात आला आहे. पण, आता पुढील भत्त्याची चर्चा सुरू झाली आहे. याची दोन कारणे आहेत. प्रथम, कारण AICPI निर्देशांकाचे आकडे फक्त दोन महिन्यांसाठी आले आहेत. यामध्ये कमालीची वाढ दिसून आली आहे. मात्र, ही अंतिम वाढ नाही. त्यासाठी 2024 या नव्या वर्षाची वाट पाहावी लागणार आहे. कारण, जुलै ते डिसेंबर या कालावधीतील महागाई निर्देशांत येत्या वर्षात डीए किती वाढणार हे ठरणार आहे. पण, जुलै आणि ऑगस्टचे आकडे आले आहेत. यामध्येही लक्षणीय वाढ दिसून आली आहे.
दुसरे मोठे कारण काय ?
2024 च्या महागाई भत्त्याबाबत चर्चेचे दुसरे प्रमुख कारण म्हणजे 50 टक्के DA. कारण, असे झाल्यावरच ते शून्य करण्याची तरतूद आहे. येत्या वर्षभरात लोकसभेच्या निवडणुकाही आहेत. त्यामुळे कर्मचाऱ्यांना मोठी भेट मिळणार आहे. जर 50 टक्के महागाई भत्ता झाला तर तो बेसिक सॅलरीमध्ये विलीन करण्याचा नियम आहे. असे झाल्यास कर्मचाऱ्यांच्या पगारात किमान 9000 रुपयांनी मोठी वाढ होणार आहे.
काय आहे AICPI निर्देशांक नंबर ?
लेबर ब्युरोने AICPI निर्देशांक जारी केले आहेत. त्याचे आकडे दोन महिन्यांसाठी (जुलै, ऑगस्ट) आले आहेत. सप्टेंबरचा आकडा 31 ऑक्टोबरला येईल. आतापर्यंत निर्देशांक 139.2 अंकांवर पोहोचला आहे. या आधारावर एकूण DA 47.97% वर पोहोचला आहे. जूनपर्यंतच्या आकड्यांच्या आधारे महागाई भत्त्यात 4 टक्क्यांनी वाढ करण्यात आली आहे. त्यावेळी एकूण महागाई भत्ता स्कोअर 46.24 टक्के होता. आता सप्टेंबर, ऑक्टोबर, नोव्हेंबर आणि डिसेंबरचे आकडे जानेवारी 2024 पासून महागाई भत्ता किती वाढणार हे ठरवतील. तज्ज्ञांच्या मते, जानेवारी 2024 पर्यंत महागाई भत्ता 50 टक्क्यांच्या पुढे जाईल..
DA 50 % झाल्यास काय होणार ?
7 व्या वेतन आयोगानुसार, केंद्रीय कर्मचाऱ्यांचा महागाई भत्ता 50 टक्क्यांच्या पुढे गेल्यावर, महागाई भत्ता शून्यावर येईल. याचा अर्थ महागाई भत्त्याचे कॅल्क्युलेशन 0 पासून सुरू होईल आणि 50% नुसार जी रक्कम मिळेल ती मूळ वेतनात विलीन केली जाईल. 2016 मध्ये 7 वा वेतन आयोग लागू करून सरकारने तो शून्यावर आणला. यानंतर 50 टक्के DA झाल्यानंतर तो पुन्हा रिव्हाईज केला जाईल..
पगारात 9000 रुपयांनी होणार वाढ..
महागाई भत्ता 50 टक्क्यांपर्यंत पोहोचताच तो शून्यावर आणला जाईल आणि 50 टक्क्यांपर्यंतची रक्कम मूळ वेतनात म्हणजेच किमान वेतनात जोडली जाईल. समजा एखाद्या कर्मचाऱ्याचा मूळ पगार 18000 रुपये असेल तर त्याला 9000 रुपयांच्या 50 टक्के DA मिळेल. परंतु, जर डीए 50 टक्के असेल आणि नंतर महागाई भत्ता मूळ पगारात जोडून शून्यावर आणला जाईल, तर मूळ वेतनात 9000 रुपयांची वाढ केली जाईल.
महागाई भत्ता शून्य का केला जातो ?
जेव्हा जेव्हा नवीन वेतनश्रेणी लागू केली जाते तेव्हा कर्मचाऱ्यांना मिळणारा DA मूळ वेतनात जोडला जातो. नियमानुसार कर्मचार्यांना मिळणारा 100 टक्के डीए मूळ पगारात जोडला जावा, असे तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे, परंतु ते शक्य नाही. आर्थिक परिस्थिती अडचणीत येते. मात्र, हे 2016 साली करण्यात आले. त्यापूर्वी 2006 साली सहावी वेतनश्रेणी आली, त्यावेळी पाचव्या वेतनश्रेणीत डिसेंबरपर्यंत 187 टक्के भत्ता दिला जात होता. संपूर्ण DA मूळ वेतनात विलीन करण्यात आला. त्यामुळे सहाव्या वेतनश्रेणीचा गुणांक 1.87 होता. मग नवीन पे बँड आणि नवीन ग्रेड पे देखील तयार केले गेले. मात्र, ते पोहोचवण्यासाठी तीन वर्षे लागली..