शेतीशिवार टीम : 26 जुलै 2022 :- छत्तीसगडमध्ये मत्स्यपालनासोबतच महिला गुलाबाच्या लागवडीतही स्वारस्य दाखवत आहेत. येथील ग्रामीण महिलांना गुलाब लागवडीचा फायदा होत आहे. गुलाबशेतीच्या माध्यमातून राज्यातील महिला स्वावलंबी होऊन उत्पन्न वाढवत आहेत. या महिला बचत गटांशी निगडीत महिला आहेत, ज्या गटाच्या मदतीने शेतीतून पैसे कमवत आहेत. छत्तीसगडमधील अशाच एका महिला शेतकऱ्याच्या यशोगाथेबद्दल जाणून घेणार आहोत. जिने बँकेतून कर्ज घेऊन गुलाबाची शेती सुरू केली आणि आज ती दरमहा 35 हजारांची कमाई करत आहे.
एकेकाळी होती इतरांवर अवलंबून पण आज स्वतः झाली स्वावलंबी :-
छत्तीसगडमधील रांचीच्या नागडी ब्लॉकमधील टिकरा टोली गावात राहणारी महिला शेतकरी ललिता देवी यांनी गुलाबाची लागवड करून एक आदर्श निर्माण केला आहे. पूर्वी ती तिच्या किरकोळ गोष्टींसाठी इतरांवर अवलंबून असायची, पण आता ती तिच्या कुटुंबाचा खर्च सहजतेने उचलू शकते. ललिता देवी या महिला शेतकऱ्याच्या म्हणण्यानुसार, बचत गटात सामील झाल्यानंतर त्यांचे आयुष्य खूप बदललं. बचत गटात सामील झाल्यानंतर तिला झारखंड लाइव्हलीहुड प्रमोशनल सोसायटीच्या योजनांचा लाभ मिळाला. त्यांना शेतीसाठी भांडवल मिळाले. यातून त्यांनी शेती सुरू केली.
गुलाब लागवडीकडे असा वाढला कल (Rose Cultivation) :-
ललिता या महिला शेतकरी सांगतात की, तिला शेतीत काहीतरी नवीन करायचे होते. यासाठी मला बचत गटाची मदत मिळाली. यादरम्यान त्यांनी गुलाब लागवडीचे प्रशिक्षण घेतलं. यासाठी त्यांनी झारखंड हॉर्टिकल्चर इंटेन्सिफिकेशन अंतर्गत मायक्रो ड्रिप इरिगेशन (MDI) प्रणालीची माहिती मिळवली आणि समूहाद्वारे जपान इंटरनॅशनल कोऑपरेशन एजन्सीद्वारे अर्थसहाय्यित सूक्ष्म ठिबक सिंचन प्रकल्प गटाच्या आर्थिक मदतीतून आणि सूक्ष्म ठिबक सिंचनाचा वापर करून ललिताने स्वतः गुलाबाची लागवड सुरू केली आणि हळूहळू गुलाबाची चांगली विक्री होऊ लागली आणि आज ती गुलाबाच्या लागवडीतून दरमहा 30 हजार रुपयांपर्यंत कमावते…
50 हजारांचे कर्ज घेऊन सुरू केली शेती :-
गुलाबाची लागवड करण्यासाठी सहकारी बँकेकडून 50 हजारांचे कर्ज घेतले आणि त्यातून गुलाबाची लागवड सुरू केल्याचे ललिताने सांगितलं. सूक्ष्म सिंचन आणि ठिबक पद्धतीचा वापर करून कमी पाण्यात गुलाबाची लागवड यशस्वी केली. त्यांनी रोपवाटिकेतून 6000 डच जातींचे गुलाब विकत घेतले आणि 25 डेसिमिल जमिनीवर गुलाबाची लागवड सुरू केली.
गुलाबाची बागकाम सुरू करण्याबरोबरच, ललिताने त्याच्या विक्रीसाठी बाजारपेठही शोधण्यास सुरुवात केली. बाजारात गुलाबांना असलेली मागणी पाहून त्यांचा उत्साह द्विगुणित झाला. आनंद व्यक्त करताना त्या सांगतात की, मला नेहमी गुलाबाची लागवड करायची होती, पण आर्थिक कारणांमुळे आणि शेतीचे योग्य ज्ञान नसल्यामुळे मला ते करता आले नाही, पण बचत गटांच्या मदतीने हे काम सोपं झालं.
गुलाबाच्या लागवडीत मोठ्या प्रमाणात मिळवला नफा :-
केवळ छत्तीसगडमध्येच नाही तर राजस्थानमधील अनेक शेतकरी गुलाबाची लागवड करून चांगला नफा कमावत आहेत. वर्षातील बाराही महिने गुलाबाच्या फुलांना मागणी असते. पूजा, वाढदिवस, व्हॅलेंटाईन डे, लग्न इत्यादी प्रसंगी सजावटीसाठी गुलाबाची फुले वापरली जातात.
एवढेच नाही तर गुलाबाच्या वाळलेल्या फुलांपासून गुलकंद तयार केला जातो. तर गुलाबपाणीचा उपयोग सौंदर्यप्रसाधन म्हणून केला जातो. त्यातून परफ्यूमही बनतो. अशा प्रकारे पाहिले तर गुलाब लागवडीतून भरपूर नफा मिळण्याची शक्यता आहे.