Smart Meter : आता रिचार्ज केला तरचं घरात लाईट..! ‘या’ जिल्ह्यात मीटर बसवण्यास कार्यारंभ, नवा मीटर लागल्याने काय – काय बदलणार ?

केंद्र सरकार अनेक प्रकल्पांमध्ये विविध प्रकारची धोरणे वापरत असते, जेणेकरून देशात जी काही व्यवस्था चालू आहे, ती सुव्यवस्थित करता यावी. आपल्या सर्वान माहिती आहे की, भारत सरकारमध्ये वीज विभागाची सर्वाधिक थकबाकी असूनही ग्राहकांद्वारे वापरली जात आहे. भारतात, वीज विभागाने गेल्या काही वर्षांत अनेक प्रकारचे वीज मीटर बदलले आहेत, ज्याचा उद्देश वीज चोरी रोखणे तसेच वीज वापराचे ठोस अहवाल नोंदवणे हा होता, परंतु त्यांना त्याप्रमाणात यश आलं नाही..

2022 चा अर्थसंकल्प सादर करताना, भारताच्या अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी घोषणा केली होती की, 2025 पर्यंत, भारतातील सर्व जुने वीज मीटर स्मार्ट मीटरने बदलले जातील. त्यानुसार आता महाराष्ट्रात स्मार्ट प्री – पेड वीज मीटर बसविण्याची गती वाढविली असून या कामासाठी नेमलेल्या एजन्सीला कायरिंभ आदेश देण्यात आला आहे.

राज्यात स्मार्ट मीटर बसवण्याचे कंत्राट गौतम अदानी समूहाला मिळाले आहे. राज्याच्या ऊर्जा विभागाकडून कंपनीकडून 13,888 कोटी रुपयांचे स्मार्ट मीटर बसवण्यासाठी दोन कंत्राटे प्राप्त झाली आहेत. एका अधिकृत निवेदनानुसार, महाराष्ट्र राज्य विद्युत वितरण कंपनी लिमिटेड (MSEDCL) ने स्मार्ट मीटर बसवण्यासाठी एकूण सहा कंत्राटे दिली आहेत. अदानी समूहासह एनसीसीने यापैकी दोन मिळाले असून यामध्ये, मॉन्टेकार्लो, जीनस यांनी प्रत्येकी एका क्षेत्रात करार जिंकले आहेत.

एनसीसीने नाशिक आणि जळगाव (रु. 3,461 कोटी किमतीचे 28.86 लाख मीटर) आणि लातूर, नांदेड आणि औरंगाबाद (3,330 कोटी रुपये किमतीचे 27.77 लाख मीटर) या दोन क्षेत्रांसाठी कंत्राटे जिंकली आहेत, तर अदानी समूहाला विदर्भाबाबत एकूण 52 लाख 6 हजार 982 स्मार्ट मीटर बसवण्याचे टेंडर मिळाले आहे. फेब्रुवारी 2024 मध्ये प्रत्येक जिल्ह्यात स्मार्ट मीटर बसवण्याची प्रक्रिया सुरु होणार आहे.

स्मार्ट प्रीपेड मीटर म्हणजे काय ?

स्मार्ट मीटर हा डिजिटल मीटरचा एक प्रकार आहे जो मोबाईलमध्ये बसवलेल्या सिम सारख्या चिपच्या माध्यमातून वापरला जाऊ शकतो. तो मोबाईल प्रमाणे पोस्टपेड आणि प्रीपेड देखील असेल ज्यामध्ये रिचार्ज केल्यानंतरच तुम्हाला वीज पुरवली जाणार आहे. ही योजना आणण्यामागे स्मार्ट मीटरच्या माध्यमातून होणारी वीजचोरी थांबवता येईल. या स्मार्ट मीटरचे वैशिष्टय़ म्हणजे जेव्हा तुम्ही तुमची चिप रिचार्ज कराल तेव्हा ते मूलत: वीज पुरवठा चालू ठेवेल परंतु रिचार्ज संपल्यास वीजपुरवठा आपोआप बंद होईल. ज्यामध्ये ग्राहकाला त्याच्या आवडीची कंपनी निवडण्याचा अधिकार असेल ज्यामध्ये ते रिचार्ज करू शकेल आणि वीज वापरू शकेल.

जुन्या मीटरमध्ये काय होते ?

लोक जुने मीटर सहज बंद करू शकतात.

जुन्या मीटरमध्ये छेडछाड करणे खूप सोपे होते.

100 युनिट वीज जळल्यास मीटरचे रिडींग फक्त 10 युनिट होते. अशा स्थितीत वीज कंपनीचे मोठे नुकसान झाले.

बरेच लोक त्यांच्या मीटरमध्ये सहजपणे सर्किट स्थापित करतात.

जुन्या मीटरमध्ये दरमहा तीन ते सहा लाख रुपयांची वीजचोरी होत होती.

प्रामाणिकपणे बिल भरणाऱ्या ग्राहकांवर याचा थेट परिणाम होत होता.

बातमी : या जिल्ह्यात 3 लाख स्मार्ट मीटर बसवण्यास कार्यारंभ आदेश..

स्मार्ट मीटरमध्ये काय आहे खास..

तुम्हाला तुमच्या वीज फोनने स्मार्ट मीटर रिचार्ज करावे लागेल.

स्मार्ट मीटर रिचार्ज केल्याशिवाय तुम्हाला वीज वापरता येणार नाही.

तुम्ही तुमच्या रिचार्ज योजनेनुसार वीज वापरण्यास सक्षम असाल.

स्मार्ट मीटरमुळे ग्राहकांना किती वीज बिल वापरायचे आहे हे आधीच समजेल. त्याचा फायदा असा की, काही दिवस घर डोळ्यास एक रुपयाही मोजावा लागणार नाही..

स्मार्ट मीटरचे मुख्य कारण काय ?

स्मार्ट मीटर बसवल्यानंतर, ग्राहक प्रीपेड, पोस्टपेड आणि सौर वीज पुरवठ्याचे बिलिंग स्मार्ट मीटरद्वारेच करू शकतात, कारण हे मीटर तंत्रज्ञानाचे काम करते. हे मीटर इंटरनेटच्या माध्यमातून वीज विभागाशी जोडलेले आहे, जेणेकरून त्यांना आमचा वीजवापर आणि इतर माहिती तेथून मिळू शकेल. स्मार्ट मीटरमध्ये कोणी छेडछाड केली तरी त्याचा सिग्नल वीज विभागापर्यंत पोहोचेल. त्यामुळे वीजचोरीची समस्या बर्‍याच अंशी दूर होणार आहे..