शेतीशिवार टीम, 25 जून 2022 : केंद्र सरकार 1 जुलैपासून 4 नवीन कामगार संहिता लागू (New Labour Code) करण्याच्या तयारीत असून लागू करण्याची प्रक्रिया अंतिम टप्प्यात आहे. त्यामुळे 1 जुलैपासून कामगार संहितेचे नवीन नियम लागू होण्याची शक्यता आहे.
नवीन कामगार संहिता लागू झाल्यानंतर (New Labour Code) देशातील प्रत्येक उद्योग आणि कार्यालयात मोठे बदल पाहायला मिळणार आहे. सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे नवीन लेबर कोड लागू झाल्यानंतर कर्मचार्‍यांचे कामाचे तास, हातात येणारा पगार आणि भविष्य निर्वाह निधी (PF) यामध्ये मोठे बदल होणार आहे.
सरकार 1 जुलैपासून नवीन कामगार संहिता लागू करण्याचा विचार करत असल्याचे या रिपोर्टवरून स्पष्ट झालं आहे. मात्र अद्याप कोणतीही अधिकृत अधिसूचना जारी करण्यात आलेली नाही. नवीन लेबर कोडचा परिणाम सामाजिक सुरक्षेवर दिसून येणार आहे जसे की, दैनंदिन वेतन, पगार, पेन्शन आणि ग्रॅच्युईटी, कामगार कल्याण, आरोग्य, कामाचे तास, सुट्ट्या इत्यादी…
नवीन लेबर कोड लागू झाल्यानंतर दर महिन्याला पगार, सुट्ट्या आणि कामाच्या तासांमध्ये काय बदल होतील हे आपण जाणून घेऊया. केंद्राच्या लेबर कोडनुसार देशातील 23 राज्यांनी त्यांचे कामगार कायदे बनवले आहेत. आता या कायद्यांच्या अंमलबजावणीची वेळ आहे. संसदेने मंजूर केलेला लेबर कोडशी संबंधित कायदा केंद्र सरकारला मिळाला आहे.
कामाच्या तासांवर होणार परिणाम :-
कर्मचाऱ्यांचे सर्वाधिक लक्ष कामाच्या तासांवर असतं. नवीन कोडमध्ये एका आठवड्यात 4 दिवस काम आणि 3 दिवस सुट्टी दिली जाणार असल्याची तरतूद आहे. त्यानुसार दिवसातून 12 तास आणि आठवड्यातून 48 तास काम करावं लागणार आहे. याचा हिशेब केला तर चार दिवसांच्या कामानुसार कर्मचाऱ्याला दररोज 12 तास ड्युटी करावी लागणार आहे. तसेच कंपन्या कर्मचाऱ्यांकडून जास्त काम घेऊ शकणार नाहीत. आता ते त्यांच्या कामाची शैली कशी बदलतात आणि कामाचे व्यवस्थापन कसे करतात यावर ते अवलंबून असणार आहे.
कामाच्या तासांसोबत ओव्हरटाईमही निश्चित करण्यात आला आहे. यापूर्वी, एका आठवड्यात जास्तीत जास्त 50 तासांचा ओव्हरटाईम घेता येत होता. आता तो वाढवून 125 तास करण्यात आला आहे. चार दिवसांच्या कामामुळे उर्वरित 3 दिवस कर्मचाऱ्यांची कमतरता भासू शकते, यासाठी असं करण्यात आलं आहे. याला सामोरे जाण्यासाठी कंपन्या बाहेरील लोकांकडून ओव्हरटाईम मिळवून त्यांचे काम पूर्ण करू शकणार आहे.
पगार आणि PF वर परिणाम :-
नवीन लेबर कोडनुसार, कर्मचार्‍याचे मूळ वेतन एकूण पगाराच्या किमान 50% असणे आवश्यक आहे. त्यामुळे कर्मचाऱ्यांच्या PF खात्यात अधिक पैसे जमा होतील, कर्मचार्‍यांच्या खात्यातून ग्रॅच्युइटीचे पैसेही अधिक प्रमाणात कापले जातील. यामुळे दर महिन्याला हातातील पगार किंवा हातात येणार पगार कमी होऊ शकतो. मात्र, सामाजिक सुरक्षिततेच्या दृष्टीने कर्मचारी पूर्वीपेक्षा अधिक सुरक्षित असणार असून त्यांना त्यांच्या निवृत्तीचे फायदेही वाढणार आहे.
किती दिवस मिळणार सुट्ट्या :-
नव्या लेबर कोडमध्ये सुट्ट्यांचे नियमही बदलण्यात आले आहेत. यापूर्वी नोकरीची अट 240 दिवसांची होती ती आता १८० दिवसांवर आणण्यात आली आहे. म्हणजेच, कर्मचारी 180 दिवस किंवा 6 महिन्यांच्या ड्युटीनंतर रजेसाठी अर्ज करू शकतो. यापूर्वी हा कालावधी २४० दिवसांचा होता. अर्जित रजा किंवा अर्जित रजेच्या नियमात कोणताही बदल नाही.
20 दिवस काम केल्यानंतर अर्जित रजा मिळू शकते. रजेचा कॅरी फॉरवर्ड नियमही तसाच ठेवण्यात आला आहे. कॅरी फॉरवर्डमध्ये, तुम्हाला काही दिवसांच्या सुट्ट्यांसाठी पैसे मिळतील तर बहुतेक सुट्ट्या पुढच्या वर्षी कॅरी फॉरवर्ड केल्या जातील. उर्वरित सुट्ट्यांसाठी मर्यादा उपलब्ध असणार आहे.