शेतीशिवार टीम, 10 एप्रिल 2022 :- वसंत ऋतू मार्च महिन्यापासून सुरू होऊन जूनमध्ये संपतो, हा ऋतू आरोग्याच्या दृष्टीने अत्यंत महत्त्वाचा आणि अतिशय आनंददायी असतो. आयुर्वेदिक तज्ज्ञ डॉ. ऐश्वर्या संतोष यांच्या मते,ते म्हणतात कि, शरीरातील कफ दोष वाढल्यामुळे वसंत ऋतु हा ‘कफ ऋतू’ म्हणून ओळखला जातो. हे सूर्याच्या वाढत्या उष्णतेमुळे आहे. त्यामुळे या ऋतूमध्ये अँलर्जी,राइनाइटिस, साइनोसाइटिस यांसारखी लक्षणे अधिक दिसतात. जर तुम्हाला ही लक्षणे टाळायची असतील तर तुम्ही या 6 आयुर्वेदिक टिप्स फॉलो करू शकता…
1.दररोज व्यायाम करा :-
वसंत ऋतूमध्ये व्यायाम करणे स्वतःसाठी खूप महत्वाचं आहे. व्यायामामुळे शरीरातील कफ संतुलित होण्यास मदत होते. यामुळे शरीराची पचनशक्ती वाढते.
2.अदरक चहा प्या :-
उष्ण तसेच कोरडे असणारं हे आले (अदरक), हे शरीरातील कफ संतुलित करण्यास देखील मदत करते. त्यामुळे वसंत ऋतूमध्ये आल्याचा चहा पिणे उत्तम मानलं जातं.
3.सकाळी लवकर उठणे :-
दिवसाचा बराच वेळ टाळण्यासाठी सकाळी लवकर उठण्याचा प्रयत्न करा किंवा सूर्योदयापूर्वी उठण्याचा प्रयत्न करा. झोप आणि कफमध्ये सारखेच गुणधर्म असतात, म्हणून जेव्हा आपण सकाळ उशिरापर्यंत झोपतो तेव्हा सूर्योदयानंतर खरंतर कफाची वेळ आपल्या शरीरातील कफची लेवल आपोआप वाढत जाते.
4.ड्राई मसाज :-
मसाज पावडरने शरीराची कोरडी मसाज करा.उदवर्तनाम कापूर संपूर्ण शरीरातील कफ पातळी कमी करण्यास मदत करते. उदाहरणार्थ, कुलथा (हुलगा) चुर्ण पावडरने शरीराची मालिश करू शकता.
5.पौष्टीक आहार घ्या :-
जास्त हेवी,थंड,आंबट आणि गोड पदार्थ खाऊ नका.हलके अन्न खा,फक्त शिजवलेले आणि गरम अन्न खा.बर्फ किंवा खूप थंड पदार्थ खाणे टाळा.जुनी बार्ली, तांदूळ आणि गहू खाणे टाळा.
6. दुपारची झोप घेऊ नका :-
वसंत ऋतूमध्ये दिवसा झोपू नका. दिवसा झोपल्याने कफची पातळी वाढते आणि त्यामुळे अपचनाची समस्या उद्भवते.अन्न पचायलाही खूप त्रास होतो.
तज्ञांचा सल्ला :-
* अन्न स्वच्छतेसाठी हे सूत्र लक्षात ठेवा : गरम करा, उकळा, शिजवा, सोलून घ्या अन्यथा खाऊ नका.
* कोणतेही अन्न किंवा द्रव, वापरण्यापूर्वी गरम केल्यास संसर्गाचा धोका होऊ शकतं नाही, कोणतेही द्रव किंवा पाणी, वापरण्यापूर्वी उकळल्यास संसर्गाचा धोका कमी राहतो.
* अशुद्ध पाण्यापासून तयार केलेला बर्फ वापरू नका.
* कापलेली फळे आणि भाजीपाला उघड्यावर ठेवू नका. रस्त्यावर विकला जाणारा उसाचा रस पिऊ नये. रस्त्याच्या कडेला असलेल्या ग्लासमध्ये पाणी पिणे टाळा.
* खोलीच्या तापमानात 2 तासांपेक्षा जास्त काळ ठेवलेले अन्न खाऊ नका.
* रस्त्यावर विकली जाणारी काकडी, गाजर, टरबूज इत्यादी पूर्णपणे स्वच्छ असल्याशिवाय खाऊ नका.
काय करू नये :-
1. फळे आणि भाज्यांचे रस एकत्र पिऊ नका. त्यांच्यामध्ये किमान 3-4 तासांचे अंतर ठेवा.
2. तीनपेक्षा जास्त फळांचे रस एकत्र मिसळून पिऊ नका.
3. कॅनमध्ये असलेला रस टाळा. जर तुम्ही घरी ज्यूस बनवत असाल तर अतिरिक्त कॅलरीज टाळण्यासाठी बर्फ किंवा साखर घालू नका.