शेतीशिवार टीम, 14 जून 2022 : World Blood Donor Day : रक्तदान करणे आपल्या आरोग्यासाठी खूप फायदेशीर ठरतं. रक्तदान करणाऱ्याचेही अनेक आजार टळतात आणि रक्त घेणाऱ्याचे आरोग्यही सुधारतं. असे असूनही काही लोक रक्तदान करण्यास टाळाटाळ करतात. रक्तदान केल्यास शरीरात रक्ताची कमतरता भासते, असा त्यांचा गैरसमज असतो. तुम्हालाही असं वाटतं असेल तर हे केवळ एक मिथक आहे.
रक्तदान केल्याने शरीर आणि मन या दोन्हींवर चांगला परिणाम होतो. 18 ते 60 वर्षे वयोगटातील कोणतीही व्यक्ती स्वतःच्या इच्छेने रक्तदान करू शकते. फक्त, यासाठी तो निरोगी असणे आणि विशिष्ट मानके पूर्ण करणे आवश्यक आहे. आज या लेखात आपण रक्तदानाचे फायदे जाणून घेणार आहोत.
88% ने कमी होतो हार्ट अटॅकचा धोका :-
अमेरिकन जर्नल ऑफ एपिडेमियोलॉजीने केलेल्या अभ्यासानुसार, वर्षातून किमान एकदा रक्तदान केल्यास हृदयविकाराचा झटका सारख्या गंभीर आजाराचा धोका 88% नी कमी होतो. डॉक्टरांचं असं म्हणणं आहे की, रक्तातील लोहाच्या (Iron) उच्च पातळीमुळे तुमच्या रक्तवाहिन्या आकुंचन पावतात आणि त्यामुळे हृदयविकारासह इतर हृदयविकाराचा धोका वाढवू शकते. रक्तदान केल्याने तुमचे हृदय निरोगी ठेवणारे अतिरिक्त लोहाचे साठे कमी होण्यास मदत होते.
कँसरचा धोका होतो कमी :-
रक्तदान केल्याने कँसरचा धोका कमी होतो. जे लोक वेळोवेळी रक्तदान करतात त्यांना यकृत, फुफ्फुस, कोलन, पोट आणि घशाच्या कँसरसह इतर कँसर होण्याचा धोका रक्तदान न करणार्यांपेक्षा कमी असतो. जर्नल ऑफ नॅशनल कॅन्सर इन्स्टिट्यूटने प्रकाशित केलेल्या अभ्यासानुसार, फ्लेबोटॉमी, लोह कमी करण्याची पद्धत, यकृताच्या कँसरच्या वाढत्या जोखीम आणि मृत्यूशी संबंधित आहे.
आरोग्याची संपूर्ण माहिती मिळते मोफत :-
जेव्हा एखादी व्यक्ती रक्तदान करते तेव्हा त्याला किंवा तिला संपूर्ण आरोग्याची माहिती देखील मोफत मिळते. कारण रक्तदान करण्यापूर्वी काही महत्त्वाच्या तपासण्या कराव्या लागतात. जसे की ब्लड प्रेशर लेवल, ब्लड ग्रुप, आरोग्य विश्लेषण आणि कोलेस्ट्रॉल लेव्हल. तुम्ही तुमचा ब्लड ग्रुप किंवा आरोग्य विश्लेषणासाठी लॅबमध्ये गेलात किंवा डॉक्टरांकडून तुमचे रक्तदाब किंवा कोलेस्ट्रॉल तपासले तर तुम्हाला पैसे द्यावे लागतील. अशा परिस्थितीत रक्तदात्याला त्याच्या आरोग्याशी संबंधित अनेक गोष्टींची माहिती मोफत मिळते. रक्तदाब पातळी किंवा कोलेस्टेरॉलमध्ये काही गडबड असल्यास ताबडतोब चांगल्या डॉक्टरांना भेटण्याचा सल्ला डॉक्टर देतात.
लिव्हरही राहतं सुरक्षित :-
हे खरं आहे की, लोह आपल्या शरीरासाठी खूप महत्वाचं आहे, परंतु या अतिरेकाचा परिणाम लिव्हरवर देखील होतो. नॅशनल सेंटर फॉर बायोटेक्नॉलॉजी माहितीनुसार, शरीरातील अतिरिक्त लोह फॅटी लिव्हर, हिपॅटायटीस सी, लिव्हर संसर्ग आणि मेटाबॉलिक सिंड्रोमच्या हिपॅटिक अभिव्यक्तीचा धोका वाढवते. रक्तदान करताना लिव्हरशी संबंधित या आजारांचा धोका कमी होतो.
ऐन तारुण्यात हार्ट अटॅक प्रमुख 5 कारणे :-
डॉ. टिळक सुवर्णा, ज्येष्ठ हृदयरोगतज्ज्ञ, एशियन हार्ट इन्स्टिट्यूट, मुंबई । यांचं म्हणणं आहे की, काही जोखीम घटक आहेत ज्यामुळे हृदयविकाराचा आजार विशेषतः भारतीय तरुणांमध्ये होतो, जो खालीलप्रमाणे आहे…
1. हृदयरोगाचा कौटुंबिक इतिहास :-
हृदयविकाराचा झटका किंवा हृदयविकाराचे मुख्य कारण आनुवंशिक किंवा कौटुंबिक इतिहास आहे, ज्यांचे आजोबा, पणजोबा किंवा वडिलांना हृदयविकाराचा इतिहास आहे अशा मुलांनाही हृदयविकार होण्याची शक्यता असते.
2. हाय कोलेस्टेरॉलचा कौटुंबिक इतिहास :-
हाय कोलेस्टेरॉलचा कौटुंबिक इतिहास हायपरलिपिडेमिया म्हणूनही ओळखला जातो. हाय कोलेस्ट्रॉलचा कौटुंबिक इतिहास असलेल्यांना लहान वयात हृदयविकार होण्याची शक्यता असते.
3. धूम्रपान किंवा तंबाखूचे अति सेवन :-
जे लोक जास्त धूम्रपान करतात किंवा तंबाखूचे सेवन करतात, त्यांना हृदयविकाराचा धोका जास्त असतो, कारण धूम्रपानाच्या अतिसेवनामुळे हृदयाच्या रक्तवाहिन्यांमध्ये जळजळ निर्माण होते. परिणामी, हृदयविकाराचा झटका येतो.
4. निष्क्रिय जीवनशैली :-
जे लोक एकाच जागी बसतात, व्यायाम करत नाहीत, जास्त ताण – तणाव घेतात, त्यांना हृदयविकाराचा धोका जास्त अधिक वाढतो. तसेच, वाढत्या शहरीकरणामुळे तरुणांना कामाच्या दीर्घ तासांमुळे व्यायामापासून वंचित राहावं लागत आहे.
5. तणाव आणि नैराश्य :-
आधुनिक युगात जर कोणी सर्वात जास्त प्रभावित होत असेल तर ते म्हणजे तणाव आणि नैराश्य. जेव्हा एखाद्या व्यक्तीच्या इच्छा पूर्ण होत नाहीत, तेव्हा तो तणाव आणि नैराश्याला बळी पडतो, ज्याचा आपल्या शरीरावर आणि आपल्या सर्वात महत्वाच्या अवयवांवर परिणाम होतो.
या सर्वांव्यतिरिक्त, हृदयविकाराचे इतर अनेक जोखीम घटक आहेत जे पारंपारिक आहेत आणि भारतीयांमध्ये पूर्वीपेक्षा लहान वयात अधिक सामान्य होत आहेत, मुख्य जोखीम घटक आहेत :
टाइप टू डायबिटीज
उच्च रक्तदाब
लठ्ठपणा